MUZYKA między NATURĄ A KULTURĄ
MUZYKA między NATURĄ A KULTURĄ
XXXVII OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA MUZYKOLOGICZNA
ZWIĄZKU KOMPOZYTORÓW POLSKICH
POZNAŃ 20 – 22 PAŹDZIERNIKA 2008
Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu ul. Św. Marcin 87
Konferencja odbywa się dzięki pomocy finansowej i organizacyjnej:
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Organizatorzy:
Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich
Katedra Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Związek Kompozytorów Polskich, Oddział w Poznaniu
Opieka naukowa: prof. dr hab. Ryszard Wieczorek, dr Maciej Jabłoński
Poniedziałek
20 X 2008
10.00 – 11.00 Otwarcie Konferencji
Prorektor Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego, prof. dr Halina Lorkowska
Prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. dr hab. Jacek Witkoś
Przewodnicząca Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, prof. dr hab. Katarzyna Dadak-Kozicka
Kierownik Katedry Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. dr hab. Ryszard Wieczorek
Ogłoszenie werdyktu Jury Konkursu Związku Kompozytorów Polskich o Nagrodę im. Ks. prof. Hieronima Feichta
Przewodnicząca Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, prof. dr hab. Katarzyna Dadak-Kozicka
11.00 - 12.30 Sesja I Prowadzenie: Mirosław Perz
Michał Buchowski (Poznań) Antropologia zmysłów: kilka uwag o możliwościach interpretacyjnych
Mieczysław Tomaszewski (Kraków) Między Południem i Północą, Wschodem i Zachodem. W zamyśleniu nad związkami natury i kultury
Ludwik Bielawski (Warszawa) Muzyka między naturą a kulturą
12.30 - 13.00 Przerwa
13.00 – 14.30 Sesja II Prowadzenie: Katarzyna Dadak-Kozicka
Sławomira Żerańska-Kominek (Warszawa) Śpiew ptaków a pochodzenie muzyki
Bożena Muszkalska (Wrocław-Poznań) Biologiczne i społeczne aspekty myśli teoretycznej Richarda Wallaschka
Alicja Jarzębska (Kraków) Dzieło muzyczne w świetle teorii sztuki Karola Bergera
14.30 – 15.30 Przerwa
15.30 – 17.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja III/A Prowadzenie: Ludwik Bielawski
Piotr Podlipniak (Poznań) O muzykologicznych implikacjach
polemiki: muzyka – zjawisko naturalne czy kulturowy wynalazek?
Rafał Ciesielski (Zielona Góra) Status dzieła muzycznego w kulturze
współczesnej – kilka refleksji
Krzysztof Bilica (Warszawa) Ogolić muzykę brzytwą Ockhama!
Sprawa tożsamości utworu muzycznego – da capo
15.30 – 17.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja III/B Prowadzenie: Mieczysław Tomaszewski
Regina Chłopicka (Kraków) Krzysztof Penderecki: VIII Symfonia
„Pieśni przemijania”. Od inspiracji naturą do egzystencjalnego
przesłania
Teresa Malecka (Kraków) Góreckiego wędrówki twórcze między
naturą a kulturą
Dorota Krawczyk (Warszawa) Żeby bardziej być, czyli muzyka
w służbie kultury. Rozważanie w świetle nauczania Jana Pawła II
17.00 – 18.30 Bankiet
19.00 – 20.00 Koncert, Aula Nova
Olivier Messiaen, Visions de l'Amen na dwa fortepiany (1943)
1. Amen de la Création, 2. Amen des étoiles, de la planete a l'anneau, 3. Amen de l'agonie de Jésus, 4. Amen du désir,
5. Amen des anges, des saints, du chant des oiseaux, 6. Amen du jugement, 7. Amen de la consommation
Andrzej Tatarski – fortepian, Maciej Pabich – fortepian
Olivier Messiaen, La Nativité du Seigneur. Neuf méditations na organy (1935)
1. La Vierge et l'Enfant, 2. Les bergers, 3. Desseins éternels, 4. Le Verbe, 5. Les enfants de Dieu, 6. Les anges,
7. Jésus accepte la souffrance, 8. Les mages, 9. Dieu parmi nous.
Elżbieta Karolak – organy
______________________________________________________________________
Wtorek
21 X 2008
10.00 – 11.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja IV/A Prowadzenie: Alicja Jarzębska
Ewa Wójtowicz (Kraków) Nawiązania do sfery natury w refleksji
teoretycznej i muzyce Ludomira Michała Rogowskiego
Marta Szoka (Łódź) George Crumb – między refleksją o naturze a jej
kontemplacją
Agnieszka Draus (Kraków) Cykl sceniczny „Licht” Karlheinza
Stockhausena. Muzyczny teatr świata
10.00 – 11.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja IV/B Prowadzenie: Danuta Jasińska
Maciej Jabłoński (Poznań) Jestem ironistką
Jagna Dankowska (Warszawa) Między „rozkoszowaniem się”
a kulturą, czyli o muzyce w filozofii Kanta
Beata Stróżyńska (Łódź) Rozum w służbie serca. Muzyka jako
socjologiczny, filozoficzny i estetyczny fenomen epoki oświecenia
11.30 – 12.00 Przerwa
12.00 – 13.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja V/A Prowadzenie: Alicja Jarzębska
Maciej Ziółkowski (Warszawa) „Planety” Gustava Holsta na orbitach
intertekstualności
Bogumiła Mika (Cieszyn) Cytat muzyczny i jego komunikacyjny
wymiar
Jarosław Mianowski (Poznań) Fabryka kiczu. Mitologia natury we
współczesnej popularnej kulturze muzycznej
12.00 - 13.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja V/B Prowadzenie: Danuta Jasińska
Violetta Kostka (Gdańsk) Kompozytorska „wędrówka” Tadeusza
Kasserna po stylach muzycznych. Okoliczności zmiany stylu i „praca”
stylu
Marta Rzepczyńska (Poznań) Muzyczne „ratio” i „emotio” Andrzeja
Panufnika
Anna Dragan (Poznań) Preludia fortepianowe Krzysztofa Meyera –
idea cyklu i jej realizacja
13.30 – 15.00 Przerwa
15.00 – 16.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja VI/A Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek
Jan Stęszewski (Warszawa-Poznań) Czy Karol Szymanowski był
rasistą
Magdalena Dziadek (Warszawa-Cieszyn) Studia Karola
Szymanowskiego w warszawskim Instytucie Muzycznym – fakty
i domysły
Małgorzata Janicka-Słysz (Kraków) Muzyka Karola Szymanowskiego:
15.00 – 16.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VI/B Prowadzenie: Elżbieta Witkowska-Zaremba
Paweł Gancarczyk (Warszawa) Święty Marcin, gęsi i muzyka:
„Presulem ephebeatum” Piotra Wilhelmiego z Grudziądza
Agnieszka Leszczyńska (Warszawa) Petrus de Drusina –
kompozytor gdański i elbląski
Ryszard Wieczorek (Poznań) Muzyka w kulturze dworskiej:
z perspektywy teorii wymiany społecznej
16.30 – 17.00 Przerwa
17.00–19.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja VII/A Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek
Katarzyna Dadak-Kozicka (Warszawa) Polskie śpiewy doroczne –
kulturowy komentarz natury
Tomasz Nowak (Warszawa) Wielkanocne procesje konne na
Górnych Łużycach – od „budzenia” natury do idei religijnej
i narodowej
Arleta Nawrocka-Wysocka (Poznań-Łódź) Tradycje muzyczne
polskich ewangelików
Zbigniew Jerzy Przerembski (Warszawa) Muzykant jako
wypadkowa natury i kultury
17.00–19.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VII/B Prowadzenie: Elżbieta Witkowska-Zaremba
Renata Borowiecka (Kraków) Retoryka muzyczna w opracowaniach
Stabat Mater kompozytorów włoskich doby Settecenta
Elżbieta Wojnowska (Warszawa) Meandry i granice atrybucji dzieła
muzycznego – transkrypcje muzyki wokalnej w tabulaturach legnickich
(I poł. XVII w.)
Remigiusz Pośpiech (Opole-Wrocław) Jasnogórskie manuskrypty
dzieł Mozarta. Prawda i mity
Zbigniew Chaniecki (Łódź) Źródła pamiętnikarskie i epistolograficzne
w badaniach kultury muzycznej Oświecenia. Problemy semantyki
i terminologii
______________________________________________________________________
Środa
22 X 2008
10.00–11.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja VIII/A Prowadzenie: Jan Stęszewski
Iwona Lindstedt (Warszawa) Fraktale i muzyka. Rekonesans
Justyna Humięcka-Jakubowska (Poznań) Spektralizm – od natury
dźwięku do natury słuchania
10.00–11.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VIII/B Prowadzenie: Marta Szoka
Krzysztof Rottermund (Szczecin) Nowe informacje o muzykach
polskich i pochodzenia polskiego w Rydze w XVIII i XIX wieku
Ryszard Daniel Golianek (Poznań-Łódź) Idea postępu w twórczości
operowej w świetle rozprawy Józefa Poniatowskiego „Les Progres
de la musique dramatique” (1859 )
11.00–11.30 Przerwa
11.30–12.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja IX/A Prowadzenie: Jan Stęszewski
Andrzej Rakowski (Warszawa-Poznań), Piotr Rogowski (Warszawa)
Zastosowanie słuchu absolutnego do badania siły wysokości
impulsów tonu
Sylwia Makomaska (Warszawa) O pochodzeniu słuchu absolutnego
Dyskusja końcowa i zamknięcie obrad
11.30–12.30 Sesja IX/B Prowadzenie: Marta Szoka
Jolanta Szulakowska-Kulawik (Katowice) Funkcja kobiety w życiu
muzycznym na przykładzie sylwetek Clary Wieck i Cecilie Chaminade
Dagmara Łopatowska-Romsvik (Kraków) Edward Grieg – wizja
i stosunek do muzyki narodowej
Agnieszka Chwiłek (Warszawa) Gatunki rodzime i uniwersalne
w kameralistyce polskiej II połowy XIX wieku
Dyskusja końcowa i zamknięcie obrad
XXXVII OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA MUZYKOLOGICZNA
ZWIĄZKU KOMPOZYTORÓW POLSKICH
POZNAŃ 20 – 22 PAŹDZIERNIKA 2008
Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu ul. Św. Marcin 87
Konferencja odbywa się dzięki pomocy finansowej i organizacyjnej:
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Organizatorzy:
Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich
Katedra Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Związek Kompozytorów Polskich, Oddział w Poznaniu
Opieka naukowa: prof. dr hab. Ryszard Wieczorek, dr Maciej Jabłoński
Poniedziałek
20 X 2008
10.00 – 11.00 Otwarcie Konferencji
Prorektor Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego, prof. dr Halina Lorkowska
Prorektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. dr hab. Jacek Witkoś
Przewodnicząca Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, prof. dr hab. Katarzyna Dadak-Kozicka
Kierownik Katedry Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, prof. dr hab. Ryszard Wieczorek
Ogłoszenie werdyktu Jury Konkursu Związku Kompozytorów Polskich o Nagrodę im. Ks. prof. Hieronima Feichta
Przewodnicząca Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, prof. dr hab. Katarzyna Dadak-Kozicka
11.00 - 12.30 Sesja I Prowadzenie: Mirosław Perz
Michał Buchowski (Poznań) Antropologia zmysłów: kilka uwag o możliwościach interpretacyjnych
Mieczysław Tomaszewski (Kraków) Między Południem i Północą, Wschodem i Zachodem. W zamyśleniu nad związkami natury i kultury
Ludwik Bielawski (Warszawa) Muzyka między naturą a kulturą
12.30 - 13.00 Przerwa
13.00 – 14.30 Sesja II Prowadzenie: Katarzyna Dadak-Kozicka
Sławomira Żerańska-Kominek (Warszawa) Śpiew ptaków a pochodzenie muzyki
Bożena Muszkalska (Wrocław-Poznań) Biologiczne i społeczne aspekty myśli teoretycznej Richarda Wallaschka
Alicja Jarzębska (Kraków) Dzieło muzyczne w świetle teorii sztuki Karola Bergera
14.30 – 15.30 Przerwa
15.30 – 17.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja III/A Prowadzenie: Ludwik Bielawski
Piotr Podlipniak (Poznań) O muzykologicznych implikacjach
polemiki: muzyka – zjawisko naturalne czy kulturowy wynalazek?
Rafał Ciesielski (Zielona Góra) Status dzieła muzycznego w kulturze
współczesnej – kilka refleksji
Krzysztof Bilica (Warszawa) Ogolić muzykę brzytwą Ockhama!
Sprawa tożsamości utworu muzycznego – da capo
15.30 – 17.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja III/B Prowadzenie: Mieczysław Tomaszewski
Regina Chłopicka (Kraków) Krzysztof Penderecki: VIII Symfonia
„Pieśni przemijania”. Od inspiracji naturą do egzystencjalnego
przesłania
Teresa Malecka (Kraków) Góreckiego wędrówki twórcze między
naturą a kulturą
Dorota Krawczyk (Warszawa) Żeby bardziej być, czyli muzyka
w służbie kultury. Rozważanie w świetle nauczania Jana Pawła II
17.00 – 18.30 Bankiet
19.00 – 20.00 Koncert, Aula Nova
Olivier Messiaen, Visions de l'Amen na dwa fortepiany (1943)
1. Amen de la Création, 2. Amen des étoiles, de la planete a l'anneau, 3. Amen de l'agonie de Jésus, 4. Amen du désir,
5. Amen des anges, des saints, du chant des oiseaux, 6. Amen du jugement, 7. Amen de la consommation
Andrzej Tatarski – fortepian, Maciej Pabich – fortepian
Olivier Messiaen, La Nativité du Seigneur. Neuf méditations na organy (1935)
1. La Vierge et l'Enfant, 2. Les bergers, 3. Desseins éternels, 4. Le Verbe, 5. Les enfants de Dieu, 6. Les anges,
7. Jésus accepte la souffrance, 8. Les mages, 9. Dieu parmi nous.
Elżbieta Karolak – organy
______________________________________________________________________
Wtorek
21 X 2008
10.00 – 11.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja IV/A Prowadzenie: Alicja Jarzębska
Ewa Wójtowicz (Kraków) Nawiązania do sfery natury w refleksji
teoretycznej i muzyce Ludomira Michała Rogowskiego
Marta Szoka (Łódź) George Crumb – między refleksją o naturze a jej
kontemplacją
Agnieszka Draus (Kraków) Cykl sceniczny „Licht” Karlheinza
Stockhausena. Muzyczny teatr świata
10.00 – 11.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja IV/B Prowadzenie: Danuta Jasińska
Maciej Jabłoński (Poznań) Jestem ironistką
Jagna Dankowska (Warszawa) Między „rozkoszowaniem się”
a kulturą, czyli o muzyce w filozofii Kanta
Beata Stróżyńska (Łódź) Rozum w służbie serca. Muzyka jako
socjologiczny, filozoficzny i estetyczny fenomen epoki oświecenia
11.30 – 12.00 Przerwa
12.00 – 13.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja V/A Prowadzenie: Alicja Jarzębska
Maciej Ziółkowski (Warszawa) „Planety” Gustava Holsta na orbitach
intertekstualności
Bogumiła Mika (Cieszyn) Cytat muzyczny i jego komunikacyjny
wymiar
Jarosław Mianowski (Poznań) Fabryka kiczu. Mitologia natury we
współczesnej popularnej kulturze muzycznej
12.00 - 13.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja V/B Prowadzenie: Danuta Jasińska
Violetta Kostka (Gdańsk) Kompozytorska „wędrówka” Tadeusza
Kasserna po stylach muzycznych. Okoliczności zmiany stylu i „praca”
stylu
Marta Rzepczyńska (Poznań) Muzyczne „ratio” i „emotio” Andrzeja
Panufnika
Anna Dragan (Poznań) Preludia fortepianowe Krzysztofa Meyera –
idea cyklu i jej realizacja
13.30 – 15.00 Przerwa
15.00 – 16.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja VI/A Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek
Jan Stęszewski (Warszawa-Poznań) Czy Karol Szymanowski był
rasistą
Magdalena Dziadek (Warszawa-Cieszyn) Studia Karola
Szymanowskiego w warszawskim Instytucie Muzycznym – fakty
i domysły
Małgorzata Janicka-Słysz (Kraków) Muzyka Karola Szymanowskiego:
15.00 – 16.30 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VI/B Prowadzenie: Elżbieta Witkowska-Zaremba
Paweł Gancarczyk (Warszawa) Święty Marcin, gęsi i muzyka:
„Presulem ephebeatum” Piotra Wilhelmiego z Grudziądza
Agnieszka Leszczyńska (Warszawa) Petrus de Drusina –
kompozytor gdański i elbląski
Ryszard Wieczorek (Poznań) Muzyka w kulturze dworskiej:
z perspektywy teorii wymiany społecznej
16.30 – 17.00 Przerwa
17.00–19.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja VII/A Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek
Katarzyna Dadak-Kozicka (Warszawa) Polskie śpiewy doroczne –
kulturowy komentarz natury
Tomasz Nowak (Warszawa) Wielkanocne procesje konne na
Górnych Łużycach – od „budzenia” natury do idei religijnej
i narodowej
Arleta Nawrocka-Wysocka (Poznań-Łódź) Tradycje muzyczne
polskich ewangelików
Zbigniew Jerzy Przerembski (Warszawa) Muzykant jako
wypadkowa natury i kultury
17.00–19.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VII/B Prowadzenie: Elżbieta Witkowska-Zaremba
Renata Borowiecka (Kraków) Retoryka muzyczna w opracowaniach
Stabat Mater kompozytorów włoskich doby Settecenta
Elżbieta Wojnowska (Warszawa) Meandry i granice atrybucji dzieła
muzycznego – transkrypcje muzyki wokalnej w tabulaturach legnickich
(I poł. XVII w.)
Remigiusz Pośpiech (Opole-Wrocław) Jasnogórskie manuskrypty
dzieł Mozarta. Prawda i mity
Zbigniew Chaniecki (Łódź) Źródła pamiętnikarskie i epistolograficzne
w badaniach kultury muzycznej Oświecenia. Problemy semantyki
i terminologii
______________________________________________________________________
Środa
22 X 2008
10.00–11.00 SALA PREZYDENCKA
Sesja VIII/A Prowadzenie: Jan Stęszewski
Iwona Lindstedt (Warszawa) Fraktale i muzyka. Rekonesans
Justyna Humięcka-Jakubowska (Poznań) Spektralizm – od natury
dźwięku do natury słuchania
10.00–11.00 SALA MARSZAŁKOWSKA
Sesja VIII/B Prowadzenie: Marta Szoka
Krzysztof Rottermund (Szczecin) Nowe informacje o muzykach
polskich i pochodzenia polskiego w Rydze w XVIII i XIX wieku
Ryszard Daniel Golianek (Poznań-Łódź) Idea postępu w twórczości
operowej w świetle rozprawy Józefa Poniatowskiego „Les Progres
de la musique dramatique” (1859 )
11.00–11.30 Przerwa
11.30–12.30 SALA PREZYDENCKA
Sesja IX/A Prowadzenie: Jan Stęszewski
Andrzej Rakowski (Warszawa-Poznań), Piotr Rogowski (Warszawa)
Zastosowanie słuchu absolutnego do badania siły wysokości
impulsów tonu
Sylwia Makomaska (Warszawa) O pochodzeniu słuchu absolutnego
Dyskusja końcowa i zamknięcie obrad
11.30–12.30 Sesja IX/B Prowadzenie: Marta Szoka
Jolanta Szulakowska-Kulawik (Katowice) Funkcja kobiety w życiu
muzycznym na przykładzie sylwetek Clary Wieck i Cecilie Chaminade
Dagmara Łopatowska-Romsvik (Kraków) Edward Grieg – wizja
i stosunek do muzyki narodowej
Agnieszka Chwiłek (Warszawa) Gatunki rodzime i uniwersalne
w kameralistyce polskiej II połowy XIX wieku
Dyskusja końcowa i zamknięcie obrad