ZWIĄZEK KOMPOZYTORÓW POLSKICH

Uchwała nr 2/2021 Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich
z dnia 27 stycznia 2021 roku
w sprawie zakresu opłaty reprograficznej
w planowanej ustawie o statusie artysty

 Związek Kompozytorów Polskich w kontekście przygotowywanej ustawy o statusie artysty wyraża zdecydowanie poparcie dla objęcia opłatą reprograficzną wszelkich urządzeń i nośników służących do kopiowania nagrań utworów muzycznych, w tym laptopów, tabletów i smartfonów.

Każde częściowe rozwiązanie, wyjmujące spod opłaty reprograficznej wybrane urządzenia bądź nośniki – na przykład smartfony – budzi nasz stanowczy sprzeciw. Słuszny ze wszech miar projekt Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wprowadzający w myśl pierwotnych założeń na listę urządzeń obciążonych opłatą reprograficzną zarówno smartfony, jak i laptopy, czy tablety, po usunięciu z niej smartfonów nabrałby charakteru dyskryminującego twórców muzyki, która słuchana jest wielokrotnie częściej za pośrednictwem smartfonów, niż laptopów, tabletów i urządzeń.

Trzeba przypomnieć, że rządzące dziś ugrupowanie Prawo i Sprawiedliwość od 2015 roku zapowiadało rozszerzenie listy urządzeń objętych opłatą reprograficzną na wszystkie urządzenia o funkcji nagrywająco-odtwarzającej. Dzięki ścisłej, wzorowej współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze środowiskami twórczymi powstał po latach walki z importerami urządzeń nagrywająco-odtwarzających projekt ustawy o statusie artysty, zawierający rozwiązanie kwestii opłat reprograficznych zgodne z regulacjami stosowanymi w prawodawstwie wszystkich cywilizowanych krajów. Warto zauważyć, że opłaty reprograficzne nie wpływają tam na istotne podniesienie cen detalicznych. 

Opłaty reprograficzne mają rekompensować pracę twórców zawartą w ich utworach,  nagrywanych i odtwarzanych w urządzeniach nagrywająco-odtwarzających. Obecnie w Polsce, w przypadku laptopów, tabletów i smartfonów jest ona wykorzystywana przez importerów bezpłatnie, co jest oczywistym nadużyciem. Dający się zauważyć lobbing na rzecz wyjęcia smartfonów spod wypracowanej wspólnym wysiłkiem MKiDN oraz twórców regulacji prawnej jest przejawem bezwzględnego dążenia do maksymalizacji zysków kosztem twórców, dzięki którym osiągnięcie tych zysków staje się możliwe. Godzi to w prawa twórców do ich dzieł, stanowi próbę poróżnienia środowiska twórców, a przy tym deprecjonuje autorytet Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego.

Nie można do tego dopuścić!

Przypominamy również „Stanowisko ZKP w sprawie opłaty reprograficznej od smartfonów”, przyjęte 3 lipca 2020 roku w związku z ogłoszeniem przez Pana Prezydenta RP Andrzeja Dudę „KARTY WOLNOŚCI W SIECI”. Związek przedstawił stanowisko w sprawie punktu piątego tej Karty „Nie dla podatku od smartfonów”:

1. Środki pozyskane z opłaty reprograficznej poszerzonej o smartfony są przeznaczone w części na rekompensatę dla twórców utworów ściąganych na smartfony przez ich użytkowników, w części zaś zasilą fundusz emerytalny dla artystów, którzy są nie są objęci systemem emerytalnym ZUS. Warto dodać, że są to najczęściej osoby o niskich i zazwyczaj sporadycznych dochodach.
2. Środowiska artystyczne walczą o dołączenie smartfonów do istniejącej listy urządzeń objętych opłatą reprograficzną od lat. W ostatnim czasie zakończone zostały pomyślnie prace nad przygotowaniem odpowiednich przepisów. Prace te prowadzone były w bliskiej współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które od lat deklaruje pełne wsparcie dla realizacji postulatów środowisk twórczych i artystycznych w sprawie wprowadzenia smartfonów na listę urządzeń objętych opłatą reprograficzną.

Związek Kompozytorów Polskich apelował wówczas do Prezydenta RP Andrzeja Dudy o wycofanie się z ewentualnego zamiaru zablokowania postulowanych zmian, zmierzających do dostosowania regulacji do standardów powszechnie przyjętych na całym świecie. Stanowisko to z całą mocą podtrzymujemy zaznaczając, że opłata reprograficzna od urządzeń nagrywająco-odtwarzających nie jest podatkiem lecz należnym wynagrodzeniem dla twórców za kopiowanie legalnie pozyskanych utworów przez osoby fizyczne.